การคาลิเบรท (Calibration, Calibrate) คืออะไร? ทำเพื่ออะไร มีประโยชน์อย่างไร?
หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า คาลิเบรท มาพอสมควร โดยเฉพาะในแวดวงอุตสาหกรรม หรืองานด้านกราฟฟิกคอมพิวเตอร์ ซึ่งเราอาจยังไม่ทราบว่า การคาลิเบรท คืออะไร.. ในที่นี้เรามาทราบความหมายของ การคาลิเบรท (Calibration)
การคาลิเบรท (Calibration) หมายถึง การสอบเทียบ สอบเทียบคืออะไร สอบเทียบในที่นี้ไม่ใช่การสอบวัดความรู้ของคน แต่หมายถึง การสอบเทียบค่าของอุปกรณ์หรือเครื่องมือที่เราใช้ให้ได้ค่ามาตรฐาน การปรับเครื่องมือให้ตรงกับค่าอ้างอิง ทำให้ได้ค่าที่ถูกต้องแม่นยำ เพื่อประโยนช์ในการวัดค่าให้ได้มาตรฐานเป็นสากล
แล้วอุปกรณ์อะไรบ้าง ที่ต้องสอบเทียบ? อุปกรณ์หรือเครื่องมือที่เราจำเป็นต้องทำการสอบเทียบ ก็คือ เครื่องมือที่ใช้วัดค่าต่างๆ ตั้งแต่ของที่เราใช้ในครัวเรือนจนถึงระดับอุตสาหกรรม อย่างเช่น เครื่องชั่งน้ำหนักต่างๆ นาฬิกา จอคอมพิวเตอร์ เครื่องมือวัดค่าในอุตสาหกรรม อย่าง เวอร์เนียคาลิเปอร์ เครื่องมือวัดไซส์แหวน เป็นต้น
เราจะทำการคาลิเบรทเครื่องมืออย่างไร? การคาลิเบรทเครื่องมือแต่ละชนิดนั้นจะแตกต่างกันตามรูปแบบของการวัดค่า และเราจำเป็นจะต้องมีอุปกรณ์ที่มีค่ามาตรฐานเป็นตัวกลางในการสอบเทียบที่เรียกว่า เกจบล็อก (Gauge Blocks)
เกจบล็อก หรือแท่งเทียบมาตรฐานจะทำจากวัสดุที่มั่นคงทนทาน เพื่อค่าของเกจบล็อกจะไม่คลาดเคลื่อนเมื่อเวลาผ่านไปหรือเจอกับสภาพแวดล้อมอย่างไร โดยมักจะทำจาก เหล็กกล้า (Steel), ทังแสตนคาร์ไบด์ (Tungsten Carbide), โครเมียมคาร์ไบด์ (Chrome Carbide), เซรามิก (Ceramic) เป็นต้น แต่เกจบล็อกที่เป็นที่นิยมใช้มากที่สุดจะทำมาจากเหล็กกล้า (Steel) เนื่องจาก ดูแลง่าย สะดวกในการเก็บรักษา
วิธีการคาลิเบรทเครื่องมือ มีขั้นตอนคือ การวัดค่าทำการสอบเทียบ ปรับค่าให้ตรงกับเครื่องมือวัด วัดค่าทดสอบหลังสอบเทียบเสร็จแล้ว
ยกตัวอย่าง การสอบเทียบเครื่องชั่งน้ำหนัก เริ่มจากเตรียมเครื่องช่างน้ำหนัก นำเกจบล็อกของเครื่องช่าง ซึ่งจะเป็นเกจบล็อกลักษณะเป็นตุ้มน้ำหนัก(ตามภาพ2) มีตั้งแต่หน่วย กรัม ปอนด์ กิโลกรัม เป็นต้น วางเกจบล็อกลงเครื่องชั่ง แล้วทำการปรับค่าให้ตรงกับน้ำหนักของเกจบล็อก เมื่อเสร็จสิ้น นำเกจบล็อกออก ทดสอบวัดค่า แล้วนำไปใช้งาน…
บทสรุปของการคาลิเบรท
การคาลิเบรท เป็นการปรับค่าของเครื่องมือให้ได้ตามค่ามาตรฐาน เพื่อการใช้งานอุปกรณ์ให้มีประสิทธิภาพ แม่นยำ โดยเฉพาะในกิจการที่มีความเกี่ยวข้องกับการวัดค่าต่างๆที่ต้องการความแม่นยำสูงและถูกต้อง เช่น งานวิศกรรม งานวิจัยในห้องแล็ป เครื่องมือแพทย์ ร้านทองหรืออุตสาหกรรมจิวรี่ งานกราฟฟิกคอมพิวเตอร์ การขายสินค้าที่ต้องชั่งหน้ำหนัก เป็นต้น
ดังนั้น การคาลิเบรท จึงเป็นสิ่งที่ไม่ไกลตัวเรามากนักในชีวิตประจำวัน เมื่อเราไปจ่ายตลาดซื้อ หมู ซื้อผัก หากเครื่องชั่งไม่ได้มาตรฐาน สินค้าที่เราซื้อก็จะมีความคลาดเคลื่อนได้
และเชื่อว่าหลายคนมีคอมพิวเตอร์อยู่ที่บ้าน จอคอมพิวเตอร์ที่แสดงผลอยู่ อาจให้สีสันต์ไม่ตรงกับความเป็นจริง เราควรจะมีการคาลิเบรทจอคอมพิวเตอร์ด้วย เป็นระยะตามความเหมาะสม โดยมีวิธีการ และเครื่องมือในการคาลิเบรทจอคอมพิวเตอร์ มีหลายวิธี ทั้งซอฟแวร์และฮาร์ดแวร์ ซึ่งสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ต่อไป…
